Bảo hộ chỉ dẫn địa lý “Đại Hoàng” – Chuối ngự

Ngày 30/09/2009, Cục Sở hữu trí tuệ đã ra Quyết định số 1895/QĐ-SHTT về việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00017 cho sản phẩm chuối Ngự Đại Hoàng nổi tiếng. Ủy ban nhân dân huyện Lý Nhân là cơ quan quản lý chỉ dẫn địa lý “Đại Hoàng” cho sản phẩm chuối Ngự.

1. Nguồn gốc Chuối ngự Đại Hoàng

Chuối Ngự là một trong loại chuối thuộc họ Musaceae. Chuối là tên cây, Ngự theo dân gian là chuối được Vua dùng. Đại Hoàng là tên một thôn gắn liền với sản phẩm thơm ngon nổi tiếng này. Nó đã đi vào thơ văn của Nguyễn Tuân, của nhà giáo Trần Văn Đô. Sau cách mạng tháng 8 năm 1945, làng Đại Hoàng được gọi là xã Nhân Hậu, nay là xã Hoà Hậu huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam nhưng loại trái cây đặc sản gắn với vùng đất đặc biệt này vẫn được người dân “Đại Hoàng” gìn giữ như lời căn dặn của Bác Hồ “Đây là vật quý của Đại Hoàng nên lưu giữ”.

Nó có được danh tiếng như vậy là nhờ chất lượng đặc thù, khác biệt hẳn so với các loại chuối khác. Có lẽ vì thế, từ nhiều năm nay, sản phẩm đặc sản này được nhiều người lựa chọn mua. Làm quà biếu, quà tặng, bày mâm ngũ quả thờ cúng tổ tiên trong dịp Tết Nguyên đán.

Theo quan niệm của người dân địa phương, trong những ngày lễ tết có nải chuối ngự tiến vua dâng lên bàn thờ gia tiên là biểu tượng cho sự đủ đầy của năm mới bởi vẻ ngoài sáng đẹp, hương vị thơm ngon và đặc biệt là lịch sử văn hoá tốt đẹp của loại chuối này. Vào mỗi độ Tết đến, xuân về, chuối ngự làng Đại Hoàng được thương lái đến lùng mua và vận chuyển đi muôn phương phục vụ người dân cả nước bày ngũ quả thờ cúng gia tiên dịp Tết cổ truyền. Nguồn thu từ loại quả này giúp nhiều nông dân trong làng thoát nghèo, vươn lên làm giàu ngay chính mảnh đất quê hương, bên dòng sông Châu Giang trù phú.

2. Đặc điểm Chuối ngự Đại Hoàng

Chuối ngự Đại Hoàng có ba loại

– Chuối ngự trắng quả to, khi chín vỏ quả có màu vàng tươi, sáng bóng. Quả hơi tròn lẳn, thịt quả vàng thơm nhẹp.

– Chuối ngự trâu quả to, vỏ quả khi chín có màu vàng nhạt. Thịt quả màu vàng nhạt, không có hương thơm.

– Chuối ngự mít quả nhỏ, thon, khi chín vỏ quả mỏng và có màu vàng đậm. Thịt quả vàng hơi hồng, hương thơm ngát.

Loại chuối này có chứa nhiều kali, axit amin, 11 loại khoáng chất và 6 vitamin. Vì vậy, ăn loại quả này thường xuyên giúp cung cấp thêm năng lượng cho cơ thể. Quả chuối nhỏ, vỏ vàng sáng, xếp đều đặn trên một nải. Có thể để hàng tuần vẫn ngọt và thơm ngon.

3. Khu vực địa lý

Xã Hòa Hậu gồm các xóm từ 1 đến 17 ; xã Tiến Thắng gồm các xóm : 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11 và 12 của thôn Nhân Tiến, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam.

Nguồn: Cúc Sở hữu trí tuệ Việt Nam