KẾ HOẠCH CHI TIẾT CHUYỂN ĐỔI SỐ NGÀNH NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2025 – 2030

1. MỤC TIÊU TỔNG QUAN

Ngành nông nghiệp Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức về quản lý, truy xuất nguồn gốc, tối ưu hóa sản xuất và liên kết thị trường. Việc ứng dụng công nghệ số vào lĩnh vực nông nghiệp nhằm tạo ra một hệ sinh thái thông minh, minh bạch, giúp nâng cao hiệu quả sản xuất, quản lý và giám sát chất lượng sản phẩm.

Trung tâm RAR phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường triển khai kế hoạch số hóa vùng trồng, đặc biệt các vùng đã được cấp chỉ dẫn địa lý, mã số vùng trồng, tích hợp VNeID, Big Data và AI để tạo dựng hệ sinh thái nông nghiệp số bền vững.

2. ĐỊNH HƯỚNG CHUYỂN ĐỔI SỐ NÔNG NGHIỆP ĐẾN NĂM 2025 & 2030

Giai đoạn 2025:

1. Số hóa dữ liệu vùng trồng và chỉ dẫn địa lý: Xây dựng hệ thống quản lý dữ liệu về vùng trồng, diện tích, loại cây trồng, quy hoạch sản xuất.
2. Liên thông dữ liệu giữa các cơ quan: Tích hợp dữ liệu từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Cục Trồng trọt, Sở Công Thương và các cơ quan địa phương vào một nền tảng chung.
3. Ứng dụng định danh điện tử VNeID: Xác thực danh tính chủ sở hữu vùng trồng, hợp tác xã, doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp.
4. Triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc: Áp dụng QRCode, Blockchain để quản lý sản phẩm OCOP, nông sản xuất khẩu.
5. Kết nối hệ thống thương mại điện tử và tài chính: Hỗ trợ nông dân tiếp cận vốn vay tín chấp qua nền tảng tín dụng số hóa.

Tầm nhìn đến 2030:

• Hoàn thiện kho dữ liệu quốc gia về nông nghiệp số.
• Triển khai AI & Big Data để phân tích sản lượng, dự báo xu hướng thị trường.
• Tích hợp hệ thống với các nền tảng thương mại điện tử lớn, thúc đẩy xuất khẩu.
• Hình thành chuỗi cung ứng thông minh, tối ưu hóa quy trình sản xuất, thu hoạch và phân phối.

3. KẾ HOẠCH CHI TIẾT

3.1. Số hóa vùng trồng, diện tích và cây trồng

1. a) Mô tả giải pháp:

• Thu thập, số hóa thông tin vùng trồng, diện tích, loại cây trồng, chỉ dẫn địa lý, mã số vùng trồng.
• Xây dựng hệ thống bản đồ số về vùng trồng, cập nhật dữ liệu theo thời gian thực.
• Tích hợp dữ liệu nông nghiệp với CSDLQG về dân cư để đồng bộ thông tin.

1. b) Lộ trình triển khai:

• Quý I – II/2025: Hoàn thiện phần mềm quản lý vùng trồng, thử nghiệm tại các địa phương trọng điểm.
• Quý III/2025: Triển khai chính thức tại tất cả các tỉnh có vùng trồng lớn.

3.2. Ứng dụng VNeID trong xác thực vùng trồng và truy xuất nguồn gốc

1. a) Mô tả giải pháp:

• Kết nối hệ thống vùng trồng với VNeID để xác thực thông tin chủ sở hữu, hợp tác xã.
• Triển khai truy xuất nguồn gốc qua QRCode, Blockchain giúp kiểm soát chất lượng và xuất xứ sản phẩm.

1. b) Lộ trình triển khai:

• Quý II/2025: Thử nghiệm truy xuất nguồn gốc cho các sản phẩm OCOP, nông sản xuất khẩu.
• Quý IV/2025: Mở rộng áp dụng trên toàn bộ hệ thống quản lý nông sản.

3.3. Hệ thống điều phối dữ liệu nông nghiệp tập trung

1. a) Mô tả giải pháp:

• Xây dựng nền tảng điều phối dữ liệu giữa Bộ NN&MT, các tỉnh, hợp tác xã và doanh nghiệp.
• Tích hợp AI để phân tích sản lượng, dự báo giá cả, tối ưu hóa chuỗi cung ứng.

1. b) Lộ trình triển khai:

• Quý III/2025: Triển khai thử nghiệm tại một số vùng trồng trọng điểm.
• Quý II/2026: Mở rộng trên toàn quốc.

3.4. Ứng dụng công nghệ tài chính trong nông nghiệp

1. a) Mô tả giải pháp:

• Số hóa hồ sơ tín dụng nông nghiệp, giúp nông dân tiếp cận các khoản vay tín chấp qua nền tảng AgriCredit.
• Liên kết với ngân hàng chính sách, thương mại để xét duyệt hồ sơ nhanh chóng.

1. b) Lộ trình triển khai:

• Quý I/2026: Thử nghiệm hệ thống tín dụng số hóa cho hợp tác xã nông nghiệp.
• Quý IV/2026: Mở rộng trên toàn quốc.

4. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ VÀ LỢI ÍCH

Đối với nông dân và doanh nghiệp:

• Dễ dàng truy cập thông tin vùng trồng, chính sách hỗ trợ.
• Tăng cường khả năng tiếp cận thị trường và thương mại điện tử.
• Tiếp cận nguồn vốn vay tín chấp nhanh chóng, minh bạch.

Đối với cơ quan quản lý:

• Giám sát chặt chẽ tình hình sản xuất nông nghiệp trên toàn quốc.
• Nâng cao khả năng kiểm soát chất lượng, xuất xứ sản phẩm.
• Hỗ trợ ra quyết định dựa trên dữ liệu chính xác từ AI, Big Data.

Đối với người tiêu dùng và thị trường:

• Tăng cường niềm tin vào sản phẩm nông nghiệp Việt Nam.
• Đảm bảo chất lượng và minh bạch thông tin sản phẩm.
• Hỗ trợ truy xuất nguồn gốc và chứng nhận sản phẩm OCOP, xuất khẩu.

5. KẾT LUẬN

Việc chuyển đổi số ngành nông nghiệp không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất mà còn mở ra cơ hội phát triển bền vững. Với sự hỗ trợ của VNeID, AI, Big Data và hệ thống truy xuất nguồn gốc thông minh, ngành nông nghiệp Việt Nam có thể đạt được sự đột phá, nâng cao giá trị sản phẩm và mở rộng thị trường quốc tế.

Liên hệ để được tư vấn và triển khai kế hoạch chuyển đổi số nông nghiệp tại các địa phương

Ông: Ths Nguyễn Văn Chính – Chuyên gia cấp bộ về tư vấn CĐS tại Việt Nam

Điện thoại: 0983.772.292 – Email: Vanchinh@gmail.com