Nấm hương tươi: Hàm lượng dinh dưỡng và công dụng vượt trội

Nấm hương tươi với hương vị đậm đà và giá trị dinh dưỡng cao, được gọi với cái tên “nữ hoàng nấm” đang ngày càng trở thành nguyên liệu không thể thiếu trong nhiều món ăn Việt Nam. Không chỉ được yêu thích bởi hương thơm đặc biệt, nấm hương còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng quý, từ việc hỗ trợ hệ miễn dịch đến cải thiện chức năng tiêu hóa. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá chi tiết về đặc điểm của nấm hương tươi, cách chọn mua, bảo quản và các món ăn ngon bạn có thể chế biến từ nguyên liệu tuyệt vời này. Hãy cùng tìm hiểu để tận dụng tối đa giá trị của chúng trong bữa ăn hàng ngày của bạn!

Đặc điểm của nấm hương tươi

Nấm hương tươi (Shiitake Mushroom) hay còn được gọi với cái tên Nấm Đông Cô là loại nấm dễ ăn và chứa hàm lượng dinh dưỡng cũng như các hoạt chất ngăn ngừa bệnh ung thư cực kỳ tốt. Trong giới học thuật về ngành Y Dược, loại nấm này được sử dụng để nghiên cứu cũng như áp dụng vào các loại thuốc ngừa ung thư cần thiết. 

Về tên gọi, vì nấm hương có họ hàng liên đới tới loại nấm có tên “nấm Hoa Cô” nên theo cách gọi của người Hoa, chúng có tên là Nấm Đông Cô. Nguồn gốc của loại nấm này bắt nguồn từ khu vực Đông Á, trong tự nhiên nấm hương mọc ký sinh chủ yếu trên các cây Sồi, Phong, Dẻ,… và phát triển tốt nhất trong khoảng 5-7 năm.

Hiện nay, Việt Nam, Mỹ và một số quốc gia đã và đang trồng Nấm Hương theo mô hình nông nghiệp tại các nông trại nấm để cung cấp sản lượng lớn và đảm bảo chất lượng, an toàn hơn so với tự nhiên. Vùng có khí hậu lạnh như Sapa ở Việt Nam được ưu tiên để trồng loại nấm này.

Một vài đặc điểm nhận biết nấm hương tươi bao gồm: 

Hình dạng nấm 

Nấm hương có hình dạng như một chiếc ô, đặc trưng với đầu nấm hơi phẳng và hình chóp tròn, chân và thân nấm dính vào giữa phần dưới tai nấm. Mặt trên mũ nấm màu nâu nhạt khi còn non và chuyển nâu đậm khi trưởng thành, thường có các đốm vảy màu trắng xen kẽ, mặt dưới mũ nấm có nhiều bản đường xếp mỏng. Đường kính mũ nấm từ 5-10cm tùy theo từng kích thước to nhỏ khác nhau. Chân nấm màu trắng vài dài từ 1-3cm.

Mùi hương

ấm hương tươi có mùi hương đặc trưng, thường là hương thơm nhẹ nhàng và dễ chịu, hơi giống như mùi gỗ. Mùi hương này không quá nặng nhưng rất dễ nhận biết và là một trong những đặc điểm quan trọng giúp phân biệt nấm hương tươi với các loại nấm khác.

Kết cấu 

Kết cấu của nấm hương thường là mềm mại nhưng chắc chắn. Khi cắt, nấm có độ đàn hồi tốt và không bị nhão. Mũ nấm có thể hơi xốp, trong khi cuống nấm thường có kết cấu dai và dày hơn. Kết cấu này giúp nấm giữ được hình dáng và không bị biến dạng trong quá trình chế biến.

Hàm lượng dinh dưỡng

Bên cạnh vị ngọt thơm dễ ăn, loại nấm này còn mang lại hàm lượng dinh dưỡng vô cùng quý giá và phong phú. Nấm hương tươi chứa hơn 30 loại Enzym và các axit amin mà cơ thể con người không thể tự tổng hợp.

Chúng chứa nhiều protein, vitamin và các khoáng chất có lợi khác. Đặc biệt, nấm hương cung cấp các vitamin nhóm B, vitamin D, và khoáng chất như đồng, kẽm, và selen. Hàm lượng chất xơ cao trong nấm giúp hỗ trợ tiêu hóa và duy trì sức khỏe đường ruột.

Ngoài ra, chúng còn chứa các hợp chất chống oxy hóa và polysaccharides, giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.

Công dụng của nấm hương tươi

Chứa hàm lượng dinh dưỡng cao và các hoạt chất có lợi cho sức khỏe nên nấm hương tươi có rất nhiều tác dụng trong việc hỗ trợ và bảo vệ sức khỏe con người hiệu quả. Công dụng tuyệt với mà nấm hương mang đến như: 

Hỗ trợ sức khỏe hệ tim mạch 

Nấm đông cô tươi có chứa các chất dinh dưỡng thực vật, giúp duy trì huyết áp ổn định và cải thiện hệ tuần hoàn. Nấm Hương có thể hỗ trợ tốt cho hệ tim mạch nhờ các hợp chất như Eritadenine, Sterol và Beta-Glucan, giúp làm giảm hàm lượng Cholesterol trong máu.

Ngăn ngừa ung thư

Nấm đông cô tươi có khả năng ngăn ngừa, kiềm hãm sự phát triển của khối u. Chiết xuất Lentinan và LEM từ Nấm Đông Cô được sử dụng thành công trong y học. Chất Lentinan trong Nấm Hương có tác dụng ngăn ngừa, kìm hãm sự phát triển của tế bào ung thư và các tế bào lỗi. Ngoài ra, chất Lentinan còn kích hoạt các tế bào khỏe mạnh tấn công các tế bào lỗi, nguy hiểm có khả năng gây ung thư. Do đó, nên ăn Nấm Hương và các loại nấm khác để phòng ngừa bệnh ung thư.

Chống oxy hóa

Phần lớn các loại nấm đều chứa chất chống oxy hóa mạnh L-Ergothioneine, đặc biệt là Nấm Hương chứa nhiều nhất trong họ nấm.

Tăng cường hệ miễn dịch

Nấm hương có thể tăng cường hệ thống miễn dịch, giảm viêm. Nghiên cứu cho thấy ăn 2 nấm hương khô mỗi ngày trong 1 tháng cải thiện dấu hiệu miễn dịch và giảm viêm. Hiệu ứng miễn dịch này có thể do polysaccharid trong nấm, trong khi hệ thống miễn dịch thường suy yếu theo tuổi.

Cách chọn mua nấm hương tươi 

Để lựa chọn và sử dụng nấm đông cô tươi chất lượng tốt nhất, người dùng không thể bỏ qua các cách chọn mua như sau: 

Quan sát bề mặt nấm hương 

Khi chọn nấm Shiitake (nấm hương) tươi, hãy chú ý đến bề mặt của nấm. Nấm nên có bề mặt khô ráo, không có dấu hiệu của nấm mốc hoặc vết thâm đen. Bề mặt nấm nên đều màu và không có dấu hiệu của sự hư hỏng.

Kiểm tra độ tươi

Nấm tươi nên có độ đàn hồi tốt và không bị nhão. Cảm giác nấm cần phải chắc chắn khi ấn nhẹ. Nếu nấm cảm giác mềm hoặc có dấu hiệu bị hư hỏng, hãy tránh mua.

Màu sắc của nấm

Chọn nấm có màu sắc đồng đều và tươi sáng. Nấm quá nhạt màu hoặc có màu sắc không đồng đều có thể là dấu hiệu của nấm không còn tươi mới.

Giá bán nấm hương tươi

Hiện nay, trên thị trường tiêu thụ, nấm tươi được bán với mức giá giao động từ 200-300.000 VND/1kg. Giá của nấm có thể dao động tùy thuộc vào mùa vụ, khu vực và nhà cung cấp. Tuy nhiên, giá có thể thay đổi theo chất lượng, độ tươi và phương pháp trồng trọt. Để có giá tốt nhất, hãy mua từ các chợ nông sản hoặc cửa hàng thực phẩm tươi sống uy tín.

Cách bảo quản nầm 

Để bảo quản nấm hương tươi, hãy làm theo các bước sau:

• Bảo quản trong tủ lạnh: Đặt nấm vào túi giấy hoặc túi lưới và lưu trữ trong ngăn mát của tủ lạnh. Nấm sẽ giữ được độ tươi trong khoảng 1 tuần.
• Tránh ẩm ướt: Tránh để nấm tiếp xúc với độ ẩm cao, vì điều này có thể gây hư hỏng và nấm mốc.
• Sử dụng càng sớm càng tốt: do nấm đông cô (nấm hương) tươicó thời gian sử dụng hạn chế, vì vậy nên sử dụng trong thời gian ngắn nhất để đảm bảo chất lượng và hương vị.

Các món ăn chế biến với nấm hương tươi

Nấm hương tươi là nguyên liệu linh hoạt có thể được chế biến thành nhiều món ăn ngon. Một số món ăn phổ biến được chế biến từ nấm hương như: 

• Nấm hương tươi xào thịt bò: Món ăn đơn giản và thơm ngon, với nấm hương được xào cùng tỏi thơm nồng và thịt bò mềm mại kết hợp thêm rau củ bổ sung dinh dưỡng. 
• Canh nấm hương tươi: Một món canh thanh mát và bổ dưỡng, thường được nấu với thịt gà hoặc xương heo.
• Nấm hương tươi kho đậu hũ : Nấm hương kho đậu hũ là một món ăn chay thơm ngon và bổ dưỡng, kết hợp hoàn hảo giữa nấm hương tươi và đậu hũ mềm mịn. Món ăn này nổi bật với hương vị đậm đà từ sự kết hợp của nấm hương và đậu hũ, hòa quyện cùng các gia vị tạo nên một món ăn hấp dẫn cho bữa cơm gia đình.

Câu hỏi liên quan 

Chân nấm hương tươi có ăn được không?

Chân nấm hương tươi có thể ăn được, nhưng thường có kết cấu cứng hơn so với mũ nấm. Nếu chân nấm quá cứng hoặc già, có thể bị loại bỏ hoặc thái nhỏ để chế biến. Đối với những chân nấm tươi và non, chúng có thể được chế biến cùng với mũ nấm trong các món ăn để tăng cường hương vị và giá trị dinh dưỡng.

Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về nấm hương tươi, từ đặc điểm và dinh dưỡng đến cách chọn mua, bảo quản và chế biến. Hy vọng bài viết trên cung cấp những thông tin hữu ích giúp bạn có thêm những kiến thức cần thiết về nấm hương tươi và áp dụng chúng vào chế độ ăn uống của mình một cách hợp lý.