Thông tư số 14/2018/TT-BNNPTNT: Danh mục sản phẩm, hàng hóa có khả năng gây mất an toà

Thông tư số 14/2018/TT-BNNPTNT là một văn bản quy phạm pháp luật quan trọng trong lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn, được ban hành bởi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vào ngày 29/10/2018 và có hiệu lực từ ngày 01/01/2019. Thông tư này thay thế cho Thông tư số 28/2017/TT-BNNPTNT và quy định về danh mục các sản phẩm, hàng hóa có khả năng gây mất an toàn thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

1. Giới thiệu Thông tư số 14/2018/TT-BNNPTNT

Thông tư số 14/2018/TT-BNNPTNT được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành vào ngày 29 tháng 10 năm 2018, có hiệu lực từ ngày 01 tháng 01 năm 2019. Thông tư 14/2018/TT-BNNPTNT này ban hành danh mục sản phẩm, hàng hóa có khả năng gây mất an toàn thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (BNNPTNT). Mục tiêu của thông tư là đảm bảo quản lý chặt chẽ các sản phẩm nông nghiệp và vật tư liên quan, từ đó giảm thiểu nguy cơ gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng và môi trường.

1.1. Mục tiêu và phạm vi điều chỉnh

Mục tiêu chính của Thông tư số 14/2018/TT-BNNPTNT là đảm bảo quản lý chặt chẽ các sản phẩm nông nghiệp, hóa chất, và thực phẩm có khả năng gây mất an toàn trong quá trình sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng. Với các sản phẩm, hàng hóa nông nghiệp có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người, việc áp dụng các quy chuẩn an toàn là điều vô cùng cần thiết. Thông tư này đã tạo ra cơ chế quản lý thông qua các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia và quy chuẩn cơ sở do doanh nghiệp tự công bố áp dụng.

Phạm vi điều chỉnh của Thông tư bao gồm nhiều lĩnh vực liên quan đến nông nghiệp, từ giống cây trồng, vật nuôi đến hóa chất nông nghiệp và thực phẩm có nguồn gốc động vật, thực vật. Tất cả các sản phẩm này đều phải đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn theo quy định để giảm thiểu nguy cơ gây mất an toàn cho người tiêu dùng và môi trường.

1.2. Đối tượng áp dụng

Thông tư số 14/2018/TT-BNNPTNT áp dụng cho các tổ chức, cá nhân liên quan đến sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu và phân phối các sản phẩm thuộc danh mục có khả năng gây mất an toàn. Điều này bao gồm các doanh nghiệp sản xuất giống cây trồng, hóa chất nông nghiệp, thực phẩm có nguồn gốc động thực vật, các công ty phân phối và bán lẻ sản phẩm nông nghiệp, và các hộ kinh doanh nhỏ lẻ. Các đối tượng này phải đảm bảo rằng các sản phẩm của họ đã trải qua quy trình kiểm tra, chứng nhận an toàn trước khi được đưa vào lưu thông trên thị trường.

2. Danh mục các sản phẩm và hàng hóa có khả năng gây mất an toàn

2.1. Các nhóm sản phẩm chính thuộc danh mục

Danh mục sản phẩm và hàng hóa có khả năng gây mất an toàn được ban hành kèm theo Thông tư số 14/2018/TT-BNNPTNT, bao gồm nhiều nhóm như giống cây trồng, vật nuôi, hóa chất, phân bón, và thực phẩm có nguồn gốc động vật – thực vật. Mỗi nhóm sản phẩm đều phải tuân thủ các quy định kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt trước khi lưu thông trên thị trường​.

2.2. Sản phẩm nông nghiệp

Các sản phẩm nông nghiệp như giống lúa, ngô, rau quả và vật nuôi đều phải tuân theo các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia hoặc tiêu chuẩn cơ sở do các doanh nghiệp tự công bố nếu chưa có quy chuẩn quốc gia. Các giống cây trồng và vật nuôi này có thể gây ảnh hưởng đến an toàn sinh học nếu không được kiểm soát chặt chẽ về nguồn gốc và tiêu chuẩn chất lượng. Chẳng hạn, các giống vật nuôi có thể mang theo mầm bệnh nếu không được kiểm dịch kỹ lưỡng. Các sản phẩm này sẽ được kiểm tra trước khi đưa ra thị trường để đảm bảo không gây mất an toàn cho người tiêu dùng​.

2.3. Hóa chất và vật tư nông nghiệp

Danh mục này cũng bao gồm các sản phẩm hóa chất và vật tư nông nghiệp như thuốc bảo vệ thực vật, phân bón, và thuốc thú y.Đây là những loại hóa chất có khả năng gây hại lớn đối với sức khỏe con người nếu sử dụng sai cách hoặc không tuân thủ quy định về dư lượng hóa chất trong sản phẩm. Các loại thuốc này cần tuân thủ các quy định quốc gia và quốc tế về an toàn và sử dụng. Những sản phẩm này phải tuân thủ các quy định về chất lượng và kiểm tra nghiêm ngặt nhằm giảm thiểu rủi ro đối với sức khỏe con người và môi trường​.

2.4. Thực phẩm có nguồn gốc động vật, thực vật

Thực phẩm từ động vật và thực vật như thịt, trứng, sữa và rau quả cũng thuộc danh mục này. Các sản phẩm thực phẩm cần đảm bảo đạt các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm để ngăn chặn các nguy cơ gây hại cho sức khỏe.

2.5. Tiêu chí xác định sản phẩm có khả năng gây mất an toàn

Các tiêu chí để xác định một sản phẩm có khả năng gây mất an toàn bao gồm:

• Thành phần hóa học: Sản phẩm có chứa các hóa chất độc hại hoặc không tuân thủ các quy chuẩn an toàn.
• Nguồn gốc sản phẩm: Sản phẩm có nguồn gốc không rõ ràng hoặc không qua kiểm tra an toàn.
• Quy trình sản xuất: Quy trình sản xuất không đảm bảo vệ sinh, tiềm ẩn nguy cơ gây nhiễm khuẩn hoặc các mầm bệnh.
• Tiêu chuẩn kỹ thuật: Sản phẩm không đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia hoặc tiêu chuẩn cơ sở do doanh nghiệp tự công bố

3. Quy trình quản lý và kiểm soát

Thông tư số 14/2018/TT-BNNPTNT quy định cụ thể về quy trình kiểm tra và chứng nhận an toàn cho các sản phẩm thuộc danh mục có khả năng gây mất an toàn. Các sản phẩm này phải được kiểm tra trước khi thông quan đối với hàng hóa nhập khẩu và trước khi lưu hành đối với sản phẩm sản xuất trong nước. Quy trình kiểm tra bao gồm:

• Kiểm tra trước thông quan: Đối với hàng hóa nhập khẩu, sản phẩm phải trải qua các bước kiểm tra chặt chẽ về nguồn gốc và chất lượng trước khi được phép lưu thông vào thị trường Việt Nam.
• Chứng nhận hợp quy: Doanh nghiệp phải công bố hợp quy và đạt chứng nhận an toàn theo các tiêu chuẩn quốc gia hoặc tiêu chuẩn cơ sở.
• Kiểm tra sau thông quan và kiểm tra định kỳ: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện kiểm tra định kỳ để giám sát chất lượng sản phẩm trong quá trình lưu hành

4. Tác động của Thông tư số 14/2018/TT-BNNPTNT

4.1. Doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh

Thông tư số 14/2018/TT-BNNPTNT buộc các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt hơn về quản lý chất lượng sản phẩm. Điều này yêu cầu họ phải đầu tư vào công nghệ sản xuất, kiểm tra an toàn, và nâng cao chất lượng sản phẩm. Mặc dù điều này có thể tăng chi phí ban đầu, nhưng nó lại giúp các doanh nghiệp nâng cao uy tín và cạnh tranh trên thị trường, cả trong và ngoài nước​.

4.2. Đối với người tiêu dùng

Người tiêu dùng được hưởng lợi từ việc các sản phẩm nông nghiệp và thực phẩm được kiểm tra kỹ lưỡng hơn trước khi lưu thông trên thị trường. Điều này giúp đảm bảo rằng các sản phẩm họ sử dụng đều an toàn và không gây nguy hại cho sức khỏe, từ đó giảm thiểu nguy cơ ngộ độc thực phẩm và các vấn đề sức khỏe liên quan đến thực phẩm kém chất lượng​.

4.3. Góp phần đảm bảo an toàn trong chuỗi cung ứng nông sản

Thông tư số 14/2018/TT-BNNPTNT đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho chuỗi cung ứng nông sản từ sản xuất, lưu thông đến tiêu thụ. Việc kiểm soát chặt chẽ các sản phẩm này giúp duy trì tính bền vững của ngành nông nghiệp và bảo vệ người tiêu dùng​.

5. Ý nghĩa của Thông tư trong việc bảo vệ an toàn thực phẩm và sản phẩm nông nghiệp

Thông tư số 14/2018/TT-BNNPTNT không chỉ giúp bảo vệ người tiêu dùng mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao tiêu chuẩn sản phẩm nông nghiệp Việt Nam. Với các tiêu chuẩn rõ ràng và quy trình kiểm tra nghiêm ngặt, thông tư này đã tạo ra một khuôn khổ pháp lý vững chắc cho việc sản xuất và kinh doanh các sản phẩm nông nghiệp an toàn. Điều này cũng giúp nâng cao hình ảnh của sản phẩm nông nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc tế, góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành.

6. Khuyến nghị cho doanh nghiệp và cho người tiêu dùng

6.1. Đối với doanh nghiệp

Doanh nghiệp cần hiểu rõ và tuân thủ nghiêm túc các quy định trong Thông tư số 14/2018/TT-BNNPTNT. Việc này không chỉ giúp họ đáp ứng các yêu cầu pháp luật mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo dựng uy tín và niềm tin nơi người tiêu dùng. Đầu tư vào công nghệ và kiểm tra chất lượng là cần thiết để đảm bảo sản phẩm an toàn. 

6.2. Đối với người tiêu dùng

Người tiêu dùng cần lựa chọn các sản phẩm đã được kiểm tra và chứng nhận an toàn theo quy định. Đồng thời, cần quan tâm đến nhãn mác và các thông tin liên quan đến chất lượng sản phẩm để đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình. 

Thông tư số 14/2018/TT-BNNPTNT không chỉ là một văn bản quy phạm pháp luật quan trọng trong lĩnh vực nông nghiệp mà còn là một công cụ thiết yếu trong việc đảm bảo an toàn thực phẩm và quản lý chất lượng sản phẩm nông nghiệp tại Việt Nam. Với việc quy định rõ ràng danh mục các sản phẩm, hàng hóa có khả năng gây mất an toàn, thông tư đã thiết lập một khung pháp lý vững chắc để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng